Mimoza: En çok kullanılan
bitkisel tanenlerdendir. Diğer bitkisellerden daha tok ve daha dolgun deriler
verirler. Sırçayı aşırı büzüştürmeden daha iyi doldururlar. Derilerin
zımparalama haslığını artırırlar. Derilerin uzamasını düşürür, mukavemetini
azaltırlar. Yumuşak karakterli derilerin retenajında kullanılır. Derilerin
rengini biraz matlaştırırlar, ışık haslığını düşürürler.
Reçineli
Tanenler
Reçineli
retenaj maddeleri ise bunlar aslında deri aktif gurupları ile reaksiyona
girmeden derinin lifleri arasına dolarak deride doldurma işlemi yapan
maddelerdir.Reçineli tanenler melamin,üre,disiyandiamitin formaldehit ile
kondanse (yoğunlaştırma) edilmesi ile elde edilirler. Ortamın asitlenmesi ve
sıcaklık artışı ile birlikte molekül yapıları büyümeye ve deri lifleri arasına
yığılmaya başlarlar. Böylece deride bir kalınlık artışı meydana gelir ve cildin
boşluklarını doldurmaya başlar.Reçineli tanenler derilerde kalınlık artışı
meydana getirirken derilerin zımparalama haslığını ve kuru dolaplama haslığını
geliştirir. Reçineli tanenler derinin rengini önemli ölçüde açarlar. Koyu renk
boyamalarda dikkat edilmelidir. Reçineli tanenlerin %10 dan fazla kullanılması
durumunda deriler pres işleminde sertleşebilir. Fazla asitli ortamda
kullanılırsa derilerin cildine birikirler
KEBRAKO
Kebrako
ekstreleri, doğal (sülfite olmayan) ve sülfite ekstreler olmak üzere iki
çeşittir. Doğal ekstre sıcak suda çözünür. Bu çözelti soğumaya bırakıldığında,
kırmızı bir tortu çöker. Bu, reds adı
verilen flobafendir (phlobaphane). Tabaklama normal sıcaklıkta
gerçekleştirildiğinden bu çökeltiler, tanenin deriye nüfuziyetini engeller.
Flobafenlerin (Phlobaphanes) oluşumu, sülfitasyon adı verilen işlem ile
giderilir. Sülfite kebrako çözeltileri deriye hızla nüfuz eder. Ancak, yüksek
sülfite kebrako ekstreleri normal kebrako'nun yüksek ağırlaştırma özelliklerine
sahip değildirler. Çünkü tanen
molekülleri
sülfitlenme esnasında kimyasal değişiklide uğrarlar. Bu nedenle, deriye
dolgunluk verecek derecede absorbe olabilen, çok yüksek çözünürlüğe sahip
olmayan kebrako ekstresi kullanmak, en uygun yöntemdir.
Disiyandiamid
Polimeri Reçine
Selektif
doldurucu etkisi ile derilerin etekler gibi boşluklu kısımlarını doldurur. Sıkı
ciltli deriler verir, zımparalanabilirlik ve baskı tutma özelliklerini geliştirir
Reçine Sintan
Farklılıklarını dengeler, cilt
sıkılığının artmasına yardımcı olur. Homojen ve ince taneli dolaplanma efekti
alınmasına yardımcı olur.
Krom
Alüminyum Sintan
Homojen Sentezlenmiş Krom (%9)
Aliminyum (%12) Sintandan oluşur. Mineral
tabaklama maddeleri içerikli sintandır, canlı ve parlak renkler eldesine
yardımcı olur. Lif yapısını sıkılaştırarak zımpara haslığını arttırır, ince ve
kısa hav sağlar. Yatık, sıkı sırçalı ve dolgun deri sağlar.
Ağartıcı
Tanen
Ağartıcı
özelliği sayesinde lekeler ve gölgelenmeler yok olur. Bu özelliğinden
dolayı renk şiddetinin ve ışık haslığının daha az
önemli olduğu deri tiplerinde tercih edilmelidir.
BAZİK
AL SÜLFAT
alüminyumun
kolayca bulunan diğer bir tuzu alüminyum sülfattır; (Al(SO4)3 18 H2O). Krom
sülfat gibi alüminyum sülfatla da %33’ lük bazik tabaklama sıvısı
hazırlanabilir. Alüminyum tuzu ile tabaklanmış bir deri her şeyden önce kromlu
deriye nazaran sert, gevrek ve yıkadıkça özelliklerini kaybeden bir deridir.
Ayrıca kromlu deri 100C
nin üzerinde büzülme gösterirken, alüminyumla tabaklanmış deri 70C dolayında büzülme
sıcaklığına sahiptir. Öte yandan alüminyumla tabaklamada yağlarla deri üzerinde
oluşan
alüminyum
sabunları boyama ve finisajda güçlük yaratır. Ancak bu özelliğinden
yararlanarak bitkisel veya kromla tabaklanmış deri alüminyumla muamele edilerek
bir
ölçüde
su geçirmez yapılmaktadır.Alüminyum iyi bir tabaklayıcı kabul edilmekle
beraber, üzerinde önemle durulan birtabaklama maddesi özelliğini de
sürdürmektedir. Çünkü kromla karşılaştırıldığındaalüminyum tuzlarının çevre
kirliliği yoktur ve fiyatı da ucuzdur. Ayrıca tabaklamadaalüminyum tuzlarının
beyaz deri meydana getirmesi ve beyaz derini her renge kolayca boyanabilmesi,
alüminyumu cazip hale getirmektedir.
Bitkisel
Taneler
Bitkisel
tanenlerde retenaj maddeleri içinde yer alırlar. Bitkisel tanenler deriyi çok
fazla doldururlar ve deriyi çok sıktıklarından derinin esnekliğini azaltırlar.
Bitkisel tanenler deriye hızlı ve yüzeysel bağlanırlar. Bundan dolayı naftalin
içerikli sintanlar ile birlikte kullanılarak yüzeyde birikmesi engellenir.
Nötralizasyon işlemi yeterli ve tam yapılarak bitkisel tanenlerin deriye ilgisi
azaltılır. Bitkisel tanenler derilerde kalınlık artışı sağlar. Akriliklerle
kullanılması durumunda derilerin dolgunluğunda istenen artış
sağlanır.Zımparalama haslığını arttırır. Bitkisel tanenlerin yapısında hidrofil
(su sever) grupların var olması ayakkabılık derilerin ter atmasına yardımcı
olurlar. Ticari ürün olarak tek başlarına veya diğer sentetik tanenlerle
karışık olarak pazara sunulurlar. Fazla bitkisel retenaj görmüş derilerin
ciltleri kabalaşır ve ciltte tanelenmeler oluşur.. Bitkisel tanenler derinin
rengini belirgin bir şekilde kendi renklerine boyarlar, bu durum retenaj
işleminde göz önüne alınmalıdır.
GAMBİR
Katha
(Catechu) olarak da bilinir. Nauclea gambir'in dal ve
yapraklarından
elde edilir. Catechol grubu tanen içerir ve
tabaklanan
deri açık sarı renktedir, ışığa maruz kaldığında
renksizleşir.
Düşük asitliğe ve yüksek tuz oranına sahiptir. Bu
sebeple,
pürüzsüz sırçalı ve yumuşak tutumlu deriler elde edilir
Fenolik Tanen
Fenolik grup
içeren tabaklama maddeleri deride fazla kalınlık artışı meydana getirmeden,
sırçada fazla birikmeden deride yumuşak bir tutum meydana getirerek
tabaklarlar. Derilere bağlanması bitkisel tanenlere benzerler fakat onlar kadar
fenolik grup içermez. Molekül yapıları bitkisel tanenler kadar büyük değildir.
Bundan dolayı daha kararlı ve daha az okside olurlar.
Dezavantajı
terleme haslığını geliştirmezler. Derinin rengini açarak açık renklere
boyanmasına izin verirler. Beyaz derilerin üretiminde kullanılabilirler.
KESTANE
Botanik adı, “Castanea
vesca”dir. ABD'de, Fransa, İtalya, İspanya ve İsviçre'de yetiþtirilir.Tanen
içeriği, ağaçların yaşlarına göre değişir.Örneğin 3 yaşındaki ağaçta % 5, 27
yaşındakinde % 8.8, 70 yaşındakinde % 10.7 tanen vardır. Tanenler “pyrogallol”
tipindedir. Esas olarak kösele ve kayış gibi ağır derilerin tabaklanmasında
kullanılır. Yüksek tanen fiksasyonuna sahiptir; sıkı ve dolgun deri üretir.
Sarı-kahverengi rengindedir. Işık haslığı iyidir. şekerli ekstresi
sarı
tabaklama yapar. Normal ekstresi ise dolgun, sıkı, su ve aşınmaya
dayanıklı deri oluşturur
KROM SİNTAN
Krom sintan, organik
yöntem ile indirgenerek elde edilen bazik krom sülfat kompleksidir.Krom
sintanın kuvvetli sülfat maskelemesi özelliği, ürünün kalitesi açısından önemli
olan anyonik yapıyı verir. Böylece;
Kromun deriye
penetrasyonu artırılır,
Bazifikasyonun hızlı ve düzensiz yapılması nedeni ile derinin kesitinde ve yüzeyinde oluşabilecek homojen olmayan krom dağılımı önlenir ve mamul deri kalitesi artırılır.
krom sintan, toz olarak kullanıldığından, anyonik (negatif yük) yapıda bulunan krom kompleksleri kollagenin negatif yüklü karboksil grupları ile etkileşime girmeden derinin kesitine penetre olur. Daha sonra,anyonik yapı katyonik (pozitif yük) yapıya dönüşüme başlar ve bu dönüşüm bazifikasyonla da hızlandırılarak, krom komplekslerinin kollagenin karboksil gruplarına bağlanmasını sağlar.
Bazifikasyonun hızlı ve düzensiz yapılması nedeni ile derinin kesitinde ve yüzeyinde oluşabilecek homojen olmayan krom dağılımı önlenir ve mamul deri kalitesi artırılır.
krom sintan, toz olarak kullanıldığından, anyonik (negatif yük) yapıda bulunan krom kompleksleri kollagenin negatif yüklü karboksil grupları ile etkileşime girmeden derinin kesitine penetre olur. Daha sonra,anyonik yapı katyonik (pozitif yük) yapıya dönüşüme başlar ve bu dönüşüm bazifikasyonla da hızlandırılarak, krom komplekslerinin kollagenin karboksil gruplarına bağlanmasını sağlar.
No comments:
Post a Comment